بخش‌بندی بازار استراتژی قوی و کاربردی است و بازاریابی با استفاده از این استراتژی بسیار هدفمند خواهد بود، چرا که در این روش کاربرهای شما به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و شما می‌توانید با در نظر گرفتن شاخص‌ها و ویژگی‌های هر دسته بازاریابی مؤثرتری داشته باشید و دسته‌های مختلف را هدف قرار دهید.
بازاریابی شما می‌تواند با توجه به چالش‌هایی که هر گروه دارد و واکنششان نسبت به روش‌های قبلی هر بار بهینه‌تر از قبل شود. همین موارد هستند که ویژگی‌های هر دسته را شکل می‌دهند. یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تعیین ویژگی‌های هر گروه استفاده از استراتژی بخش‌بندی بازار است.
در این مقاله قصد داریم از بخش‌بندی کاربران در بازار و چگونگی انجام آن صحبت کنیم. اگر شما هم به دنبال بازاریابی هدفمندتر و موفق‌تری هستید، مقاله را تا انتها بخوانید.
چرایی و مزایای استفاده از بخش‌بندی کاربران در بازرایابی
دلیل بخش‌بندی کاربران در بازاریابی این است که هر مشتری منحصر به فرد است و هیچ مشتری شبیه مشتری دیگر نیست. بر همین اساس می‌توانیم مشتری‌ها را با در نظر گرفتن یک سری از ویژگی‌ها در دسته‌بندی‌های مختلف قرار دهیم. کل این ویژگی‌ها را می‌توانیم در پنج دسته‌بندی قرار دهیم که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد.
پیش از بررسی این دسته‌بندی بد نیست نگاه کوتاهی به اهمیت و مزایای این کار داشته باشیم. با استفاده از این روش می‌توانیم فرصت‌های جدیدی برای بهبود فرآیند فروش داشته باشیم و این فرآیندها عبارتند از:
- تجربه‌ی مشتری
- بازاریابی کارآمد و هدفمند
- آشنایی با روش‌های توسعه محصول
- پیدا کردن چالش‌ها و ارائه راهکار
مبانی‌های بخش‌بندی کاربران
عملیات بازاریابی شامل هر آن چیزی است که استراتژی کلی بازاریابی را تقویت می‌کند برای مثال افراد، فرآیندها و تکنولوژی‌ها. این موضوع احتمال موفقیت فعالیت‌های بازاریابی را بیشتر خواهد کرد.
در بازاریابی استراتژی‌ها، اجرای آن‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها توسط تیم بازاریابی ارتباط بین مخاطب‌ها را با پایگاه بخش‌بندی کاربران شکل می‌دهد. بدین ترتیب تأثیر استراتژی‌ها بر روی مخاطب‌های هدف بررسی شده و با توجه به گزارش‌ها می‌توان نقاط قوت و نقاط ضعف بازاریابی را شناسایی کرد
هر قدر داده‌ها و گزارش‌ها دقیق‌تر باشند تیم بازاریابی سازمان یافته‌تر خواهد بود و قدرت عملکرد درست را خواهد داشت. این موضوع یعنی تجربه‌ی مشتری بهبود می‌یابد و مشتری‌های بیشتری جذب می‌کنید. و حالا پنج مبنای اصلی در بخش‌بندی کاربران در بازار:
- روانشناختی
در این بخش‌بندی به ویژگی‌های روانشناختی افراد پرداخته می‌شود. این ویژگی در بر گیرنده‌ی شیوه‌ی زندگی مخاطب‌ها، الویت‌هایشان، فعالیت‌ها و نظرها و علایقشان است.
- جمعیتی
این بخش به ویژگی اقتصادی و اجتماعی مخاطب‌ها و بررسی آمارها مربوط می‌شود، آماری مثل سن، جنسیت، تحصیلات، شغل و … .
- جغرافیایی
در این بخش‌بندی موقعیت مکانی مخاطب‌ها مد نظر است. تعیین گستره‌ی این دسته به خود شما بستگی دارد. می‌توانید گروه‌بندی را بر اساس محله، شهر، کشور و حتی قاره داشته باشید.
- فیرموگرافیک
این بخش برای بازاریابی B2B کارآیی دارد و محدودیتی در نوع صنعت، اندازه‌ی آن و موقعیت مکانی ندارد. شرکت‌هایی که در حال توسعه مبانی بخش‌بندی کاربران خود هستند، می‌توانند از این بخش‌بندی کمک بگیرند.
- رفتاری
در این قسمت کارها، عادت‌ها تعامل‌های روزانه مخاطب‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. این بخش‌بندی تا حدی شبیه به بخش‌بندی جمعیتی است با این تفاوت که عادت‌های مخاطب‌ها به صورت عمیق‌تر و گسترده‌تر مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای مثال در بخش‌بندی رفتاری می‌توانید درباره‌ی مزایایی که مخاطب از خرید محصول کسب کرده و چگونگی تبدیل او به مشتری اطلاعاتی به دست آورید.
فراموش نکنید که امکان استفاده‌ی همزمان از تمام بخش‌بندی‌ها وجود دارد و هر زمان که بخواهید می‌توانید مبانی بخش‌بندی بازاریابی خود را تغییر دهید. همینطور ممکن است با گذشت زمان تصمیم بگیرید که بعضی از مخاطب‌ها را از گروهی حذف کنید یا بعضی دیگر را اضافه کنید. اما چرا ممکن است نیاز داشته باشید که از همه‌ی بخش‌بندی‌ها به طور همزمان استفاده کنید.
چه زمان نیاز به استفاده‌ی همزمان بخش‌بندی‌ها داریم؟
گاهی کسب و کارها از بخش‌بندی کاربران برای پیشبرد اهداف بازاریابی خود استفاده می‌کنند. به این نوع بازاریابی، بازاریابی چند بخشی گفته می‌شود. دلیل به کارگیری این استراتژی روش‌های مختلفی است که مورد توجه مخاطب‌های هدف است. برای مثال مخاطب‌های کسب و کاری که فروش تیشرت تنیس دارد، عمدتاً افرادی هستند که تیس بازی می‌کنند. اما مخاطبان این کسب و کار محدود به این افراد نمی‌شوند و ممکن است افرادی هم در این میان باشند که فعالیت‌های ورزشی دیگری دارند ولی از این تیشرت‌ها خریداری می‌کنند. در نتیجه باید گروه هدف بزرگتری را در نظر داشته باشند.
البته این روش بیشتر توسط شرکت‌هایی مورد توجه است که محصولات مختلفی عرضه می‌کنند. برای مثال همان شرکتی که کار تولید تیشرت تنیس را انجام می‌دهد، می‌تواند محصولات دیگری هم داشته باشد (راکت تنیس، کفش تنیس و …). برای مشتری‌هایی که لباس تنیس می‌خرند و آن‌هایی که راکت می‌خرند باید روش‌های متفاوتی را برای بازاریابی در نظر گرفت.
نکاتی که در بازاریابی چندبخشی باید در نظر داشت
بخش‌بندی کاربران باعث شناخت بیشتر مخاطب‌ها می‌شود و در نتیجه تبلیغات و بازاریابی شما هدفمندتر شده و می‌توانید انتظار اکثر مخاطب‌ها را برآورده کرده و مشتری‌های بیشتری به دست آورید. اما زمانی که از این روش استفاده می‌کنید، باید چند نکته را در نظر داشته باشید:
- بخش‌بندی که قصد دارید برای مخاطب‌های منحصر به فرد خود داشته باشید را مشخص کنید.
- برای شناسایی بهتر گروه‌ها با بخش داخلی بازاریابی و بخش فروش خود در ارتباط باشید تا بتوانید بخش‌بندی‌های دقیق‌تری داشته باشید.
- بخش‌بندی کاربران خود را به روز نگه دارید و در صورت نیاز اقدام به تغییر آن کنید.
- نظر مشتری‌ها و همینطور اعضاء تیمتان را در تعیین بخش‌بندی منظور کنید.
در انتها یادآور می‌شویم که به وسیله‌ی بخش‌بندی کاربران در بازار می‌توانید درک بهتری از مخاطب‌های خود داشته باشید، بازاریابی داده محور، دقیق‌تر و هدفمندتری انجام دهید، فرصت‌های بازاریابی را شناسایی کنید و …. همه‌ی این موارد منجر به رشد و موفقیت کسب و کار شما می‌شود.
